czwartek, 27 września 2012

Dyskalkulia.


Dyskalkulia - to zaburzenie zdolności matematycznych, zdolność matematyczna, to "dyspozycje, które stanowią warunek pomyślnego uczenia się i uzyskania osiągnięć w matematyce" lub jest to zdolność "do zrozumienia istoty matematycznych problemów, metod i twierdzeń, zdolność do uczenia się, pamiętania i odtwarzania ich, do wiązania ich z innymi problemami, symbolami, metodami i twierdzeniami, do używania ich przy rozwiązywaniu matematycznych problemów".



Sześć form dyskalkulii rozwojowej

dyskalkulia werbalna
– przejawia się zaburzeniem umiejętności słownego wyrażania pojęć 
i uchwycenia zależności matematycznych, takich jak oznaczenie ilości i kolejności przedmiotów, nazywanie cyfr i liczebników, symboli działań i dokonań matematycznych, na przykład brak zdolności utożsamiania ilość z odpowiadającą jej liczbą.


dyskalkulia praktognostyczna
– przejawia się trudnościami w manipulowaniu przedmiotami narysowanymi na papierze, na ekranie komputera czy trzymanymi w dłońmi (kostkami do gry, patyczkami, piłkami, wielokątami). Manipulacje obejmują liczenie (pojedyncze dodawanie) przedmiotów oraz porównywanie wielkości czy ilości (bez ich dodawania). Uczeń nie jest w stanie ułożyć na przykład kostek lub patyczków według ich wielkości. Nie umie wskazać, który z dwóch patyczków jest grubszy, cieńszy czy tego samego wymiaru.


dyskalkulia leksykalna
– związana jest z brakiem lub znacznym ograniczeniem umiejętności czytania symboli matematycznych (liczb, znaków działań matematycznych, zapisanych operacji matematycznych, liczb wielocyfrowych – szczególnie jeżeli mają więcej niż jedno zero w środku, ułamków, potęg, pierwiastków, liczb dziesiętnych). W niektórych przypadkach dziecko zmienia podobne wyglądem cyfry (3–8, 6–9), albo odczytuje w odwrotnym kierunku liczby dwucyfrowe (23 jako 32).



dyskalkulia graficzna 
– jest to niezdolność zapisywania symboli matematycznych, analogicznie do dyskalkulii leksykalnej. Uczeń nie jest w stanie napisać dyktowanych liczb, napisać nazw liczb, a nawet ich skopiować. Uczeń ma trudności z napisaniem liczb dwu- czy trzycyfrowych, pisze je niezgodnie z pleceniem, izolując pojedyncze elementy (tysiąc dwieście osiemdziesiąt cztery pisze jako 1000, 200, 80 i 4).



dyskalkulia ideognostyczna 
– to przede wszystkim niezdolność zrozumienia pojęć i zależności matematycznych oraz wykonania obliczeń w pamięci. W cięższych przypadkach tego typu dyskalkulii człowiek nie jest zdolny do wykonania w pamięci najłatwiejszych nawet obliczeń. Często uczeń jest w stanie przepisać lub przeczytać liczby, lecz nie jest w stanie zrozumieć, co przeczytał lub napisał (wie, że 9 to dziewięć i że 9 należy zapisać jako 9, ale nie wie, że 9 czy dziewięć to to samo co 10 – 1, albo 3 × 3 czy połowa z 18).


dyskalkulia operacyjna
– to bezpośrednie zaburzenie zdolności do wykonywania operacji matematycznych. Typowym przykładem jest zamienianie operacji, na przykład wykonywanie dodawania zamiast mnożenia, odejmowania zamiast dzielenia, jak również obliczenia sposobem pisemnym przykładów, które łatwo można wykonać w pamięci, czy liczenie na palcach, gdy zadanie łatwo można rozwiązać pamięciowo. Zastępowanie bardziej skomplikowanej czynności prostszą, na przykład 21 + 21 = (20 + 20 ) + (1 + 1) ,   4 · 3 = 3 + 3 + 3 + 3.

Ladislav Kosc "Psychologia i psychopatologia zdolności matematycznych".

poniedziałek, 24 września 2012

Dojrzałość do nauki matematyki.

Dojrzałość do uczenia się matematyki w warunkach szkolnych obejmuje:


1. Dziecięce liczenie:
- sprawne liczenie i rozróżnianie błędnego liczenia od poprawnego,
- umiejętność wyznaczania wyniku dodawania i odejmowania w zakresie 10            w pamięci, na liczmanach lub na palcach.

2. Operacyjne rozumowanie na poziomie konkretnym w zakresie:

- uznawania stałości ilości nieciągłych – zdolność do wnioskowania o równoliczności mimo obserwowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów,
- wyznaczania konsekwentnych serii – zdolność do ujmowania każdego                  z porządkowanych elementów jako mniejszego od nieuporządkowanych                   i jednocześnie jako największego w zbiorze już uporządkowanym.

3. Zdolność do odrywania się od konkretów i posługiwanie się reprezentacjami symbolicznymi w zakresie:
- pojęć liczbowych – aspekt językowo-symboliczny,
- działań arytmetycznych – formuła arytmetyczna i jej przekształcenie,- schematu graficznego – grafy strzałkowe, drzewka, tabele i inne uproszczone rysunki.

4. Dojrzałość emocjonalna wyrażająca się w:
- pozytywnym nastawieniu do samodzielnego rozwiązywania zadań,
- odporności emocjonalnej na sytuacje trudne intelektualnie – zdolność do kierowania swym zachowaniem w sposób racjonalny mimo przeżywanych napięć.

5. Zdolność do syntetyzowania oraz zintegrowania funkcji percepcyjno-motorycznych, która wyraża się w sprawnym odwzorowywaniu złożonych kształtów, rysowaniu i konstruowaniu.

E. Gruszczyk-Kolczyńska "Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki".

piątek, 14 września 2012

Dekalog dla rodziców dziecka dyslektycznego.

Nie - "Nie czyń bliźniemu, co tobie niemiłe".

1. Nie traktuj dziecka jak chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego.
2. Nie karz, nie wyśmiewaj dziecka w nadziei, że to zmobilizuje je do pracy.
3. Nie łudź się, że dziecko samo z tego wyrośnie, weźmie się w garść, przysiądzie fałdów lub ktoś je z tego wyleczy.
4. Nie spodziewaj się, że kłopoty dziecka pozbawionego specjalistycznej pomocy ograniczą się do czytania i pisania i skończą się w młodszych klasach szkoły podstawowej.
5. Nie ograniczaj dziecku zajęć pozalekcyjnych, aby miało więcej czasu na naukę, ale i nie zwalniaj go z systematycznych ćwiczeń.

Tak - "Strzeżonego Pan Bóg strzeże".

6. Staraj się zrozumieć swoje dziecko: jego potrzeby, możliwości i ograniczenia, aby zapobiec niepowodzeniom szkolnym.
7. Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka: na czym polegają i co jest ich przyczyną. Skonsultuj się ze specjalistą (psychologiem, logopedą, pedagogiem).
8. Aby jak najwcześniej pomóc dziecku:
- zaobserwuj w codziennej pracy z dzieckiem, co najskuteczniej mu pomaga,
- korzystaj z literatury i fachowej pomocy nauczyciela terapeuty (w formie terapii indywidualnej lub grupowej),
- pozostawaj w stałym kontakcie z nauczycielem i pedagogiem szkolnym.
9. Bądź życzliwym, pogodnym, cierpliwym przewodnikiem i towarzyszem swego dziecka w jego kłopotach szkolnych.
10. Chwal, nagradzaj dziecko nie tyle za efekty jego pracy, ile za włożony w nią wysiłek. Spraw, aby praca z dzieckiem stała się przyjemna dla was obojga.

Marta Bogdanowicz "Uczeń z dysleksją w domu".

poniedziałek, 10 września 2012

ADHD.


ADHD - Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. (Attention Deficit Hyperactivity Disorder).
Zespół objawów ADHD: zaburzenia koncentracji, nadruchliwość, impulsywność.

Charakterystyka dziecka nadpobudliwego
Brak koncentracji:

- słucha nieuważnie,
- nie jest w stanie skupić się na szczegółach,
- łatwo się rozprasza pod wpływem zewnętrznych zdarzeń,
- nie pamięta, co miało zrobić,
- jest mało spostrzegawcze,
- często buja w obłokach,
- w środku zdania zapomina, o czym mówiło.

   Impulsywność:

- wyrywa się z odpowiedzią zanim zostanie zadane pytanie,
- często przerywa innym,
- podejmuje pochopne decyzje,
- wydaje się agresywne, bo nie potrafi powstrzymywać się od natychmiastowego zaspokajania potrzeb,
- łatwo, bez zastanowienia, akceptuje cudze pomysły.

   Nadmierna ruchliwość:

- nie jest w stanie usiedzieć na miejscu,
- ma często nerwowe ruchy rąk albo nóg,
- nie umie spokojnie bawić się ani odpoczywać,
- często jest nadmiernie gadatliwe, hałaśliwe,
- często robi rzeczy bardzo ryzykowne, nie umiejąc przewidzieć konsekwencji,
- ma kłopoty z wieczornym zaśnięciem.

   Kłopoty w relacjach z dziećmi:

- ma zazwyczaj nie najlepszą pozycję w grupie, jest samotne,
- nie umie przegrywać,
- musi koncentrować na sobie uwagę,
- jest zazwyczaj niepewne i nieśmiałe, ma złe zdanie na własny temat,
- nie umie czekać na swoją kolej.

Terapia ma na celu zmniejszenie nasilenia objawów ADHD, zmniejszenie objawów wspówystępujących (dysleksja, tiki), zmniejszenie ryzyka późniejszych powikłań.

Wskazana jest: 
-  terapia rodzinna (jeśli rodzina ma trudności w funkcjonowaniu jako całość),
- terapia indywidualna lub grupowa dziecka (przeciwdziała niskiej samoocenie  dziecka, pomaga rozwiązywać problemy z rówieśnikami),
- trening umiejętności społecznych lub trening zastępowania agresji.


(Polskie Towarzystwo ADHD).

piątek, 7 września 2012

Terapia pedagogiczna.

     Terapia pedagogiczna - specjalistyczna pomoc udzielana uczniom ze specyficznymi trudnościami w nauce czytania i pisania. Jest działaniem mającym na celu usunięcie przyczyn i objawów trudności w uczeniu się, a w konsekwencji oddziaływań terapeutycznych – eliminowanie niepowodzeń szkolnych. Jej efektem powinna być zmiana postawy ucznia wobec trudności w uczeniu się, wzrost motywacji do nauki, opanowanie umiejętności poprawnego pisania i czytania,          a także wyeliminowanie błędów.

       Istotą oddziaływania terapeutycznego jest organizowanie aktywności ucznia      w taki sposób, aby przez zaspokojenie jego specjalnych potrzeb rozwojowych          i edukacyjnych wywołać zmianę motywacji do nauki, a następnie usprawnić             i korygować zaburzone procesy poznawcze oraz niewykształcone lub zniekształcone umiejętności szkolne typu czytanie i pisanie.
     Działania terapeutyczne mają doprowadzić do wytworzenia w uczniu świadomości jego mocnych stron, eliminowanie słabych, hamujących czy utrudniających procesy uczenia się. Zadaniem terapii jest kompensowanie braków    w zakresie poszczególnych funkcji w oparciu o mocne strony ucznia                       i umożliwienie mu wszechstronnego rozwoju (Brejnak, Zabłocki 1999).

Istnieje wiele form pomocy terapeutycznej dla dzieci  
z różnymi problemami.