Dyskalkulia.

Dyskalkulia - to zaburzenie zdolności matematycznych, zdolność matematyczna, to "dyspozycje, które stanowią warunek pomyślnego uczenia się i uzyskania osiągnięć w matematyce" lub jest to zdolność "do zrozumienia istoty matematycznych problemów, metod i twierdzeń, zdolność do uczenia się, pamiętania i odtwarzania ich, do wiązania ich z innymi problemami, symbolami, metodami i twierdzeniami, do używania ich przy rozwiązywaniu matematycznych problemów".

Sześć form dyskalkulii rozwojowej

dyskalkulia werbalna

– przejawia się zaburzeniem umiejętności słownego wyrażania pojęć i uchwycenia zależności matematycznych, takich jak oznaczenie ilości i kolejności przedmiotów, nazywanie cyfr i liczebników, symboli działań i dokonań matematycznych, na przykład brak zdolności utożsamiania ilość z odpowiadającą jej liczbą.

dyskalkulia praktognostyczna

– przejawia się trudnościami w manipulowaniu przedmiotami narysowanymi na papierze, na ekranie komputera czy trzymanymi w dłońmi (kostkami do gry, patyczkami, piłkami, wielokątami). Manipulacje obejmują liczenie (pojedyncze dodawanie) przedmiotów oraz porównywanie wielkości czy ilości (bez ich dodawania). Uczeń nie jest w stanie ułożyć na przykład kostek lub patyczków według ich wielkości. Nie umie wskazać, który z dwóch patyczków jest grubszy, cieńszy czy tego samego wymiaru.

dyskalkulia leksykalna

– związana jest z brakiem lub znacznym ograniczeniem umiejętności czytania symboli matematycznych (liczb, znaków działań matematycznych, zapisanych operacji matematycznych, liczb wielocyfrowych – szczególnie jeżeli mają więcej niż jedno zero w środku, ułamków, potęg, pierwiastków, liczb dziesiętnych). W niektórych przypadkach dziecko zmienia podobne wyglądem cyfry (3–8, 6–9), albo odczytuje w odwrotnym kierunku liczby dwucyfrowe (23 jako 32).

dyskalkulia graficzna 

– jest to niezdolność zapisywania symboli matematycznych, analogicznie do dyskalkulii leksykalnej. Uczeń nie jest w stanie napisać dyktowanych liczb, napisać nazw liczb, a nawet ich skopiować. Uczeń ma trudności z napisaniem liczb dwu- czy trzycyfrowych, pisze je niezgodnie z pleceniem, izolując pojedyncze elementy (tysiąc dwieście osiemdziesiąt cztery pisze jako 1000, 200, 80 i 4).

dyskalkulia ideognostyczna 

– to przede wszystkim niezdolność zrozumienia pojęć i zależności matematycznych oraz wykonania obliczeń w pamięci. W cięższych przypadkach tego typu dyskalkulii człowiek nie jest zdolny do wykonania w pamięci najłatwiejszych nawet obliczeń. Często uczeń jest w stanie przepisać lub przeczytać liczby, lecz nie jest w stanie zrozumieć, co przeczytał lub napisał (wie, że 9 to dziewięć i że 9 należy zapisać jako 9, ale nie wie, że 9 czy dziewięć to to samo co 10 – 1, albo 3 × 3 czy połowa z 18).

dyskalkulia operacyjna

– to bezpośrednie zaburzenie zdolności do wykonywania operacji matematycznych. Typowym przykładem jest zamienianie operacji, na przykład wykonywanie dodawania zamiast mnożenia, odejmowania zamiast dzielenia, jak również obliczenia sposobem pisemnym przykładów, które łatwo można wykonać w pamięci, czy liczenie na palcach, gdy zadanie łatwo można rozwiązać pamięciowo. Zastępowanie bardziej skomplikowanej czynności prostszą, na przykład 21 + 21 = (20 + 20 ) + (1 + 1) ,   4 · 3 = 3 + 3 + 3 + 3.

Ladislav Kosc "Psychologia i psychopatologia zdolności matematycznych".